Bu artış ürün gruplarına nasıl yansıyacak?
Bu soruya yanıt vermeden önce genel bilgiyi paylaşmakta yarar var.Desteklerle ilgili Türkiye ile Avrupa Birliği ve Amerika arasında hem miktar hem de desteklerin açıklanmasına ilişkin takvimle ilgili çok farklılıklar var.
Avrupa Birliği, tarımsal destekleme bütçesini 7 yıllık dönemler itibariyle belirler. Bu yıl Avrupa Birliği’nin 2014-2020 dönemine ilişkin bütçesi kabul edilecek. Tarıma 370 Milyar Avro destek verilmesi planlanıyor. Avrupalı çiftçi 7 yıl içerisinde hangi ürün için ne kadar destek alacağını bilerek üretim yapar.
Amerika ise, tarımsal destekleme bütçesini 5 yılda bir belirler. Bunun için bir yasa çıkarır. Amerikalı çiftçi 5 yıl boyunca hangi ürüne ne kadar destek verileceğini bilir.
Türkiye’de ise, tarımsal destekler 1 yıllık belirlenir. Çoğu zaman üretim başladıktan sonra destekler açıklanır. Çiftçi ne kadar destek alacağını bilmeden üretime karar verir.
Geçen yıl tarıma 7.7 milyar lira destek verilmişti. Bu yıl 9.1 milyar lira destek verilecek. Hangi ürüne ne kadar destek verileceği henüz belli değil. Tarımsal Destekleme ve Yönlendirme Kurulu bu konudaki çalışmalarını sürdürüyor. Şubat ayı içerisinde ürün bazında desteklerin açıklanması bekleniyor.
Hükümetin 2013 Programında 9.1 milyar liralık tarım desteğinin nasıl dağıtılacağı tahmini olarak yer aldı.
Çiftçi 3.1 milyar lira prim alacak
Ekonomi Programı’na göre, 2013 yılında en fazla destek fark ödemesi olarak bilinen prim ödemesi oluşturuyor. Bu yıl fark ödemesi yani prim olarak 3 milyar 117 milyon lira destek verilmesi öngörülüyor. Bu, toplam tarım desteğinin 3’te birini yaklaşık yüzde 34.7’sini oluşturuyor.
Fark ödemesi desteği kapsamında yağlı tohumlar olarak bilinen ve aynı zamanda arz açığı olan ürünler olarak tanımlanan bu kalemde kütlü pamuk, zeytinyağı, ayçiçeği, soya fasulyesi, kanola, aspir ve dane mısır için toplam 1 milyar 620 milyon lira prim ödemesi yapılacak.
Buğday, arpa, çavdar, yulaf, tritikale gibi hububat ürünlerine ise 1 milyar 270 milyon lira destek ödenecek.
Kuru fasulye,nohut ve mercimek için 57 milyon lira,çay için 170 milyon lira prim ödenecek.
Çiftçiler için büyük önem taşıyan, gübre ve mazot desteğinin de yer aldığı alan bazlı destek olarak bu yıl 2 milyar 591 liralık ödeme yapılması öngörülüyor. Mazot için 630 milyon lira, gübre için 760 milyon lira destek verilecek. Fındık üreticilerine 720 milyon lira alan bazlı destek ödenecek.
Hayvancılığa 2.4 milyar lira verilecek
Hükümet, 2002 yılında sadece 80 milyon lira olan hayvancılık desteklerini her yıl artırarak geçen yıl 2.1 milyar liraya çıkardı. Bu sene ise hayvancılık destekleri toplamda 2 milyar 464 milyon lira olacak. Bu desteğin önemli bölümü hayvan başına ödeme, süt primi ve yem desteği olarak ödenmesi bekleniyor.
Genel hatlarıyla bakıldığında tarımsal destek bütçesi geçen yıla göre yaklaşık olarak 1.3 milyar lira artacak. Ancak çok fazla kalemde destek verildiği için ürün bazında yine birkaç kuruluşluk artışlar olacak. Böyle olunca hem destek verenler hem de alanlar pek memnun olmuyor.
Yapılması gereken desteklerin tarımsal üretim ve planlamada daha etkin kullanmaktır. Tarımsal destekler üretim planlamasının en önemli aracıdır. Hangi ürüne daha fazla ihtiyacınız varsa ona daha çok destek verirsiniz. İhtiyaç olmayanlara ise desteklemezsiniz. Desteklerin açıklanması kadar zamanında ödenmesi de önemlidir. Ayrıca çiftçinin önünü görebilmesi için Avrupa ve Amerika’da olduğu gibi tarımsal desteklerin en az 5 yıllık açıklanması gerekir.
Ali Ekber Yıldırım
Kaynak: http://www.patronturk.com/2013-tarim-destekleri-ne-kadar-artacak#ixzz2InczTOkq
0 yorum:
Yorum Gönder